Natürliche Radioaktivität in Baustoffen

Natürliche Radioaktivität in Baustoffen

Baustoffe enthalten in der Regel eine gewisse Menge an natürlich vorkommenden radioaktiven Stoffen. Aus strahlenbiologischer Sicht sind vor allem die Isotope Kalium-40 (K-40), Radium-226 (Ra-226) und Thorium-232 (Th-232) von Bedeutung. Hinsichtlich der Frage, ob ein bestimmtes Material aus strahlenbiologischer Sicht als Baumaterial eingesetzt werden sollte oder nicht, wird vielfach empfohlen, nur solche Baustoffe zu verwenden, deren sogenannte Bewertungszahl B kleiner als 1 ist. Diese Bewertungszahl B wird wie folgt berechnet:

  • B = K/4810 + R/370 + T/259

Dabei ist für K die Aktivität von K-40, für R die Aktivität von Ra-226 und für T die Aktivität von Th-232 im betreffenden Baustoff in Becquerel pro Kilogramm (Bq/kg) einzusetzen; die Einheit Bq/kg ist jeweils wegzulassen.

Unabhängig davon sollte bei der Auswahl von Baustoffen darauf geachtet werden, dass ihr Radioaktivitätsgehalt so niedrig wie möglich ist. Insbesondere sollten keine Materialien verwendet werden, deren Ra-226-Aktivität über 100 Bq/kg liegt.

In der folgenden Liste sind die Ergebnisse einer Messkampagne Natürliche Radioaktivität in Baustoffen der Arbeitsgruppe Physikalische Umweltanalytik zusammengefasst. Die Einträge haben die Form:

  • Baustoffbezeichnung / R / T / K / B          (R, T, K jeweils in Bq/kg)

Messergebnisse

Fliesen

  • Bodenfliese COTTO IL FERRONE, Ton rot /R= 24 /T= 36 /K= 717 /B= 0,35
  • Bodenfliese DA230 BAUXITE, Ton grau, Fa. Flaviker s.p.a. /R= 60 /T= 68 /K= 333 /B= 0,49
  • Bodenfliese POTZENBURG 100,Ton grau, BRD /R= 44 /T= 49 /K= 660 /B= 0,45
  • Bodenfliese POTZENBURG 100,Ton schwarz, BRD /R= 63 /T= 79 /K= 928 /B= 0,67
  • Bodenfliese AETERNA TEBE CLASS., Glasur grau/Ton grau /R= 51 /T= 48 /K= 928 /B= 0,52
  • Bodenfliese BUILDING BIANCO, Glasur weiß/Ton grau /R= 67 /T= 48 /K= 930 /B= 0,56
  • Bodenfliese OREGON 5, Glasur weiß/Ton grau, Cer. Omega /R= 76 /T= 69 /K= 768 /B= 0,63
  • Bodenfliese NEVE, Glasur weiß/Ton weiß, Recer/Portugal /R= 132 /T= 42 /K= 1032 /B= 0,73
  • Bodenfliese STOECKLER, Glasur rotbraun/Ton grau, BRD /R= 76 /T= 71 /K= 1350 /B= 0,76
  • Bodenfliese Glasur braun/Ton braun /R= 39 /T= 45 /K= 458 /B= 0,37
  • Bodenfliese Ton rotbraun, Italien /R= 43 /T= 57 /K= 1051 /B= 0,55
  • Fliese, STOECKLER, Glasur weiß/Ton hellbraun, BRD /R= 80 /T= 68 /K= 1174 /B= 0,72
  • Fliese, FABRESA, Glasur weiß matt/Ton braun, Spanien /R= 115 /T= 69 /K= 1196 /B= 0,83
  • Fliese, CERAMICHE GIRARDI, Glasur weiß/Ton braun /R= 47 /T= 22 /K= 680 /B= 0,35
  • Fliese, TOPAZIO GRIGIO, Glasur weiß/Ton braun /R= 47 /T= 38 /K= 1118 /B= 0,51
  • Fliese, BIANCO D´ITALIA, Glasur weiß/Ton braun /R= 55 /T= 36 /K= 947 /B= 0,48
  • Fliese, VILLEROY&BOCH JU87, Glasur weiß/Ton weiß /R= 63 /T= 58 /K= 353 /B= 0,47
  • Fliese, VILLEROY&BOCH JL20, Glasur weiß/Ton weiß /R= 67 /T= 54 /K= 340 /B= 0,46
  • Fliese, VILLEROY&BOCH JU47, Glasur weiß/Ton weiß /R= 71 /T= 55 /K= 400 /B= 0,49
  • Fliese, VILLEROY&BOCH J 869, Glasur weiß/Ton grau /R= 68 /T= 63 /K= 841 /B= 0,60
  • Fliese, VILLEROY&BOCH J 868, Glasur weiß/Ton grau /R= 80 /T= 69 /K= 863 /B= 0,66
  • Fliese, VILLEROY&BOCH FM 20, Glasur weiß/Ton grau /R= 86 /T= 77 /K= 752 /B= 0,69
  • Fliese, VILLEROY&BOCH J 958, Glasur grau/Ton grau /R= 115 /T= 70 /K= 980 /B= 0,78
  • Fliese, VILLEROY&BOCH J 959, Glasur grau/Ton grau /R= 175 /T= 71 /K= 907 /B= 0,94
  • Fliese, TEBE CLASSICO, Glasur grau/Ton grau /R= 78 /T= 62 /K= 986 /B= 0,66
  • Fliese, Glasur beige/Ton grau, Italien /R= 86 /T= 47 /K= 769 /B= 0,57
  • Fliese, Glasur weiß, Italien /R= 73 /T= 41 /K= 919 /B= 0,55
  • Fliese, Italien, Kauf: 2900 Oldenburg /R= 73 /T= 45 /K= 911 /B= 0,56
  • Wandfliese EXPORT CERAN, Glasur weiß/Ton weiß, Ital. /R= 84 /T= 71 /K= 1163 /B= 0,74
  • Wandfliese L´ULTRA LEGGERO, Glasur weiß/Ton weiß /R= 66 /T= 62 /K= 1029 /B= 0,63
  • Wandfliese T010, Glasur weiß/Ton grau, Cer. faetano, RSM /R= 53 /T= 49 /K= 676 /B= 0,47
  • Wandfliese JASBA 1150, Glasur weiß/Ton grau, 5419 Oetzin. /R= 72 /T= 53 /K= 811 /B= 0,57
  • Wandfliese SALZBURG 5, Glasur weiß/Ton braun, Cer. Omega /R= 35 /T= 24 /K= 706 /B= 0,33
  • Wandfliese VB 920, Glasur grau/Ton braun, Italien /R= 137 /T= 93 /K= 1111 /B= 0,96
  • Wandfliese SERVAIS, Glasur braun/Ton weiß, BRD /R= 62 /T= 86 /K= 390 /B= 0,58
  • Wandfliese Glasur weiß/Ton weiß, Argentinien /R= 65 /T= 71 /K= 488 /B= 0,55
  • Wandfliese Glasur weiß/Ton weiß, BRD /R= 68 /T= 59 /K= 1043 /B= 0,63
  • Wandfliese Glasur weiß/Ton weiß, BRD /R= 68 /T= 65 /K= 367 /B= 0,51
  • Wandfliese Glasur weiß/Ton beige, Italien /R= 70 /T= 55 /K= 921 /B= 0,59
  • Wandfliese Glasur weiß/Ton weiß, BRD /R= 107 /T= 78 /K= 494 /B= 0,69
  • Wandfliese Glasur weiß/Ton rot, Italien /R= 112 /T= 93 /K= 1214 /B= 0,91
  • Wandfliese Glasur dunkelgruen/Ton weiß, BRD /R= 57 /T= 39 /K= 140 /B= 0,33

Steine

  • Fundamentstein PENTER, Ton rot /R= 40 /T= 51 /K= 615 /B= 0,43
  • Klinker, Ton rot, 2864 Hambergen /R= 23 /T= 32 /K= 487 /B= 0,29
  • Klinker, BOCKHORNER Ton rot, 2935 Bockhorn /R= 32 /T= 33 /K= 490 /B= 0,32
  • Klinker KNABE, Ton weiß, 2872 Kirchkimmen /R= 37 /T= 44 /K= 479 /B= 0,37
  • Klinker KNABE, Ton braun, 2872 Kirchkimmen /R= 26 /T= 32 /K= 564 /B= 0,31
  • Klinker KNABE, Ton rotbraun, 2872 Hude-Kirchkimmen /R= 31 /T= 40 /K= 575 /B= 0,36
  • Klinker WWK, Ton rot, 4240 Emmerich /R= 51 /T= 44 /K= 717 /B= 0,46
  • Klinker, Ton, 2900 Oldenburg /R= 52 /T= 33 /K= 565 /B= 0,39
  • Preßklinker ARGELITH, Ton rot, BRD /R= 41 /T= 63 /K= 916 /B= 0,54
  • Mauerstein, Kalksandstein /R= 6 /T= 5 /K= 151 /B= 0,07
  • Mauerstein, Kalksandstein, 2909 Boesel /R= 8 /T= 5 /K= 195 /B= 0,08
  • Mauerstein, Kalksandstein, 4597 Ahlhorn /R= 6 /T= 6 /K= 214 /B= 0,08
  • Mauerstein, WIENERBERGER, Ton rot /R= 35 /T= 37 /K= 775 /B= 0,40
  • Mauerstein POROTON, Wienerberger, 2905 Jeddeloh /R= 46 /T= 44 /K= 583 /B= 0,42
  • Mauerstein POROTON, Wienerberger, 2139 Sittensen /R= 81 /T= 49 /K= 619 /B= 0,54
  • Mauerstein POROTON, 4460 Lingen /R= 42 /T= 54 /K= 1132 /B= 0,56
  • Mauerstein POROTON, Egersund/Dänemark /R= 31 /T= 33 /K= 552 /B= 0,33
  • Mauerstein POROTON-ZIEGEL, Wienerberger /R= 32 /T= 38 /K= 628 /B= 0,36
  • Mauerstein UNIPOR-ZIEGEL, 4904 Enger/Westfalen /R= 92 /T= 56 /K= 698 /B= 0,61
  • Mauerstein, Beton, Kauf: 2900 Oldenburg /R= 6 /T= 3 /K= 141 /B= 0,06
  • Schamottstein BURTON, 4520 Melle /R= 53 /T= 64 /K= 423 /B= 0,48
  • Schamottstein, 4460 Lingen /R= 50 /T= 76 /K= 758 /B= 0,59

Sonstiges

  • Blähton LECA, 2080 Pinneberg /R= 23 /T= 37 /K= 674 /B= 0,35
  • Blähton, Liaporwerk, 7201 Tuningen /R= 34 /T= 40 /K= 581 /B= 0,37
  • Dachpfanne WITTENBERG, Ton rot /R= 47 /T= 19 /K= 289 /B= 0,26
  • Gips KNAUF HAFTPUTZGIPS /R= 43 /T= 28 /K= 58 /B= 0,24
  • Gipsgasbetonputz GOLD-WEISS-SPEZIAL, für innen /R= 9 /T= 4 /K= 44 /B= 0,05
  • Modellgips JWO, 4420 Coesfeld /R= 3 /T= 1 /K= 7 /B= 0,01
  • Kalk DYCKERHOFF HK 80, 4540 Lengerich /R= 5 /T= 11 /K= 150 /B= 0,09
  • Kalkschotter aus dem Weserbergland /R= 7 /T= 22 /K= 12 /B= 0,11
  • Kies RHEINKIES, Straßburg /R= 12 /T= 16 /K= 224 /B= 0,14
  • Kies WESERKIES, 3078 Stolzenau /R= 14 /T= 29 /K= 519 /B= 0,26
  • Sand WESERSAND (Estrichsand), Kauf: 2900 Oldenburg /R= 11 /T= 15 /K= 414 /B= 0,17
  • Sand WESERSAND, 3078 Stolzenau /R= 7 /T= 7 /K= 288 /B= 0,11
  • Sand ROEHRS, 3071 Leese /R= 8 /T= 8 /K= 249 /B= 0,10
  • Trassmehl TUBAG, 5473 Kruft /R= 57 /T= 85 /K= 1243 /B= 0,74
  • Zement DYCKERHOFF PORTLAND-, 4540 Lengerich /R= 7 /T= 7 /K= 267 /B= 0,10
  • Zement, Kauf: 4048 Grevenbroich /R= 13 /T= 12 /K= 180 /B= 0,12
(Stand: 19.01.2024)  | 
Zum Seitananfang scrollen Scroll to the top of the page